Gù và cong vẹo cột sống là những vấn đề sức khỏe phổ biến ở lứa tuổi học đường, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng này bao gồm thói quen ngồi học sai, đeo ba lô quá nặng và thiếu vận động.
Thói quen xấu khi ngồi học: Tư thế ngồi học sai, ngồi cúi gập người về phía trước lâu ngày sẽ dẫn đến gù lưng.
Ba lô nặng: Việc mang ba lô quá nặng hoặc không đều có thể gây áp lực lên cột sống, làm lệch cột sống và dẫn đến cong vẹo.
Thiếu hoạt động thể chất: Ít vận động khiến cơ lưng yếu, không đủ sức nâng đỡ cột sống.
Triệu Chứng Gù Lưng Ở Trẻ Em
Gù lưng là tình trạng cột sống cong bất thường, thường gặp ở trẻ em, với các triệu chứng phổ biến như:
Dáng đi bất thường: Lưng cong và gập về phía trước, dễ nhận biết.
Đau lưng: Đau, đặc biệt ở vùng giữa và trên lưng, gây khó chịu trong các hoạt động hàng ngày.
Mệt mỏi: Trẻ dễ cảm thấy mệt mỏi sau khi ngồi học lâu, ảnh hưởng đến hiệu suất học tập.
Khó thở: Trong trường hợp nặng, gù lưng có thể ảnh hưởng đến phổi và gây khó thở.
Vẹo Cột Sống
Vẹo cột sống là tình trạng cột sống bị cong bất thường, có thể là gù cột sống (cong về phía trước hoặc sau) hoặc cong cột sống (lệch sang một bên). Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người.
Có 2 loại vẹo cột sống phổ biến
Vẹo cột sống chữ C
Đặc điểm: Cột sống uốn cong theo một hướng, tạo thành hình chữ C.
Mức độ nguy hiểm: Thường ít nguy hiểm hơn so với cong cột sống chữ S, nhưng có thể tiến triển nhanh chóng nếu không được điều trị kịp thời.
Vị trí xảy ra: Có thể xảy ra ở cột sống thắt lưng, dưới ngực và lồng ngực.
Vẹo cột sống chữ S
Là tình trạng cột sống có đường cong bất thường, liên quan đến cả phần ngực và thắt lưng, còn được gọi là vẹo cột sống kép.
Khó phát hiện: Thường khó nhận biết trong giai đoạn đầu do các đường cong có thể cân bằng lẫn nhau.
Tần suất: Hiếm gặp hơn so với cong cột sống chữ C.
Cần lưu ý: Người bệnh cần điều trị khẩn cấp hơn, vì tình trạng này có thể tiến triển nhanh chóng.
Quá trình điều trị: Thường phức tạp hơn, bao gồm vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật.
Cong vẹo cột sống, mặc dù không phải là bệnh nguy hiểm ngay lập tức, có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe của trẻ, bao gồm:
Lệch trọng tâm cơ thể: Gây khó khăn trong việc ngồi học ngay ngắn, cản trở việc đọc, viết và gây căng thẳng cho thị giác.
Giảm khả năng tập trung: Tình trạng này có thể làm trí não kém tập trung, ảnh hưởng đến kết quả học tập.
Tác động đến các cơ quan nội tạng: Có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tim và phổi, làm giảm khả năng hô hấp.
Ảnh hưởng đến sự phát triển khung xương chậu: Đặc biệt ở trẻ em gái, có thể gây vấn đề về khả năng sinh sản khi trưởng thành.
Tác động đến thẩm mỹ và sự tự tin: Trẻ em bị cong vẹo cột sống thường bước đi không cân đối, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin.
Biện Pháp Phòng, Tránh Cong Vẹo Cột Sống Cho Trẻ
Để phòng ngừa cong vẹo cột sống ở trẻ, phụ huynh có thể thực hiện các biện pháp sau:
Tư thế ngồi học đúng: Hướng dẫn trẻ ngồi thẳng lưng, chân đặt vững trên sàn, khoảng cách từ mắt đến sách vở từ 25-30 cm.
Sử dụng bàn ghế phù hợp: Chọn bàn ghế có chiều cao phù hợp để tránh cúi hoặc nâng vai quá mức.
Thay đổi tư thế thường xuyên: Sau 30-45 phút ngồi học, trẻ nên đứng dậy đi lại để thư giãn.
Đeo cặp sách đúng cách: Sử dụng cặp sách đeo hai vai, khối lượng không vượt quá 10-15% cân nặng của trẻ.
Khuyến khích vận động: Động viên trẻ tham gia các hoạt động thể chất như bơi lội, đạp xe, và tập yoga.
Kiểm soát cân nặng: Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, theo dõi chiều cao và cân nặng để tránh thừa cân.
Khám sức khỏe định kỳ: Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.